Met de nodige bewondering en verwondering keek in naar Apple’s voorstelling van hun nieuwe VR/AR bril: Vision Pro. Ik ben altijd een fan geweest van de (r)evoluties die zij brachten: ze slagen er telkens in om het functionele te koppelen aan het intuïtieve. Om digitale toepassingen te integreren in ons dagelijkse leven, zodat we efficiënter en locatie onafhankelijk door het leven kunnen gaan en toch geconnecteerd met werk en privé leven kunnen zijn. In zekere zin geven ze ons vrijheid. Maar ik ben hier niet om een definitie van Apple’s missie te geven, terug naar de VR bril, ik deel even de commercial van het object, zo praten we over hetzelfde:

Wauw dit is echt next level shit, denk ik dan, een logische stap waarin we bijna fysiek in onze digitale wereld stappen en bijna tactiel onze digitale toepassingen beleven. Apple spreekt ook van een “Mixed Reality“. Een mix van een virtuele wereld en een verhoogde (augmented) reality. Ondanks de vele coole en practische mogelijkheden zie ik het toch eerder als “Missed Reality“
Meer zelfs, het beangstigd mij een beetje. Laat het mij toelichten.

Fast forward 5 jaar, de exuberante prijs van deze bril is gezakt naar “een aanvaardbare prijs” en “toegankelijk” voor iedereen, hoewel dat in Apple wereld dat ene relatief begrip is.
Je loopt door het park en iedereen rondom jou heeft zo’n een bril op. Want ze zijn in het park, maar moeten natuurlijk ook elders zijn, connected met de hele wereld en iedereen.
Allen staan ze daar een beetje in het niets te kijken in hun bril en wat spastisch te zwaaien en te swipen in de lucht.
Of het park is leeg, want iedereen zit thuis in zijn zetel het park virtueel te beleven. Vergezocht, maybe…
Is goed, we nemen de bus naar huis, aan de bushalte zit iedereen met een VR bril op de tijd te doden, bellen met mama, filmpjes kijken op YouTube, gamen, een concertje meepikken…
Wat we nu doen met onze smartphone gaan we binnenkort allemaal doen met de AR/VR bril. Nog minder kans op oogcontact echt contact.

Op zich veranderd dat niet veel van de huidige situatie met de smartphone. Ware het niet dat we met die bril op ons hoofd als het ware gevangen zitten in een device die ons via verschillende visuele prikkels telkens opnieuw onze aandacht kan opeisen van waar we met bezig zijn of zouden moeten zijn. Zoals de smartphone dat doet met sound notificaties zal dat in de bril, visueel, auditief of zelfs fysiek met vibraties gaan en misschien in een later fase ook met fysieke stimuli. We gaan nog harder een constant gevecht moeten aangaan om zelf te beslissen waar we onze aandacht aan schenken. En daar ligt mijn volgende bezorgdheid.

Het is nu al een gevecht met de smartphone om onze eigen tijd en aandacht te verdelen en te claimen, die bril/headset gaat ons dat nog moeilijker maken. We zitten als het ware in een bokaal waar we enkel luid en duidelijk horen wat er in de bokaal (in de bril) gebeurd en de omgevingsgeluiden (de realiteit) die klinkt als een ver afgestompt geluid. We gaan nog minder in het moment leven, we gaan nog minder op de huidige locatie leven… we gaan nog meer de link met de realiteit verliezen. Daar moet je geen illusies over maken. Dat bewijs wordt dagelijks geleverd door miljoenen mensen over de hele wereld met hun smartphone.

Maar alles hangt af van de toepassingen en het effectieve dagelijkse gebruik. Maar ook daar heeft smartphone het pad al geëffend. Naast de zéér functionele toepassingen die het ons leven gemakkelijker maken is er vooral een oorlog aan de gang om aandacht. De meeste apps zijn zo gebouwd dat ze constant om aandacht vragen, de focus van de gebruiker binnen de app te houden. Meer likes, meer aandacht meer clicks, … dat gaat in de VR bokaal niet anders zijn. En je blik zit gevangen daar, je gaat er niet aan kunnen ontsnappen. We gaan een gevecht moeten aangaan tegen visuele en auditieve prikkels en dat is een zwaar gevecht en daar tegen ingaan is geen evidentie.

Over het sociale aspect gaan we zelfs niet beginnen. Gezellig een romantisch filmpje zien met je vriendin? Alle twee de bril op en je kan bijna in de film zitten. Op het meest romantische moment kan je de hoofdjes tegen elkaar leggen, de brillen tikken dan wel tegen elkaar en zitten in de weg…
Oog contact is weg of toch gedigitaliseerd, je kijk niet meer in de ogen maar in de projectie van de ogen.

En ga zo maar door…

Misschien bekijk ik het allemaal te negatief en ik weet zeker dat er prachtige positieve toepassingen zijn en gaan ontwikkeld worden voor deze technologie. Maar we kennen ook de aard en de zwakte van de mens, de impact van social media en de sluwheid van commerciële toepassingen…

Ik wacht vol verwachting maar met argus ogen af…